Eerste stageweek zit er op

Boeve allemaal!

Jullie zullen wel denken, ehhh??? Boeve betekent goedendag in de taal van een van de stammen hier. Leuk he? Toch echt wat roots in Africa!

Mijn eerste stageweek zit er op, het vloog voorbij!
Maandag ging de wekker om kwart over zes en stonden Laura en ik rond tien voor zeven klaar voor de Campus. Marieke ging met Metsje in de auto naar stage, omdat haar stageplek ‘Second Home’ vorige keer dicht was en zij nog geïntroduceerd moest worden. Marieke hoefde pas om acht uur klaar te zijn, maar zat half zeven al in de kleren. Ze was helemaal de kluts kwijt met het verschil in tijd in NL en Gambia, en was dus veel te vroeg opgestaan.

Gelukkig stopte er een bushcar die rechtstreeks naar Turn Table ging, dit scheelt ons geld en een keer overstappen. Ik betaal voor de heenreis naar mijn stage 17 dalasis. 55 dalasis is ongeveer €1,- dus reken maar uit. Zoals ik vertelde is de weg slecht en rijdt de taxi deze niet dus moet ik dat stukje lopen, dit is ongeveer een half uur en was voor mij geen probleem. Ik raakte na een kwartier wel even de draad kwijt, nergens zag ik nog extreem hoge muren staan en ik wist niet meer of ik naar links of naar rechts moest. De ene keer dat wij daar wel geweest zijn, zijn we met de 4x4 jeep van het college geweest en alles lijkt op elkaar. Toen kinderen mij weer eens riepen ‘Tubab, Tubab’, besloot ik hen te vragen. Hun moeder reageerde direct en stuurde de kinderen er op uit om mij naar Tanka Tanka te brengen. Ze leefden in een heel klein vies hutje ergens afgelegen, dus ik heb de kinderen wat geld gegeven en een snoepje als beloning.

Ik werd ontvangen door het hoofd van het ziekenhuis en we hebben een gesprek gevoerd over mijn stage, het doel van mijn stage, mijn motivatie etc. Ondertussen ging constant de deur open, kwamen er patiënten of zusters binnen, ging de telefoon, ging meneer zelf weer weg, kortom: een grappig zooitje. Ik voelde me wel welkom!
De patiënten willen steeds mijn hand schudden, maar de dokter wees mij erop hier voorzichtig mee te zijn. Het is echter heel moeilijk om dit te weigeren, dus ik ben heel druk in de weer met handen wassen eten.
Ik werd gelijk in het diepe gegooid en ik mocht een ‘een-op-een- gesprek’ voeren, maar je kon het beter een 10-op-een-gesprek noemen. Iedereen kwam erbij zitten en kwam luisteren, er was slechts een patiënt. Af en toe gaat de telefoon af van een van de therapeuten, die vervolgens gewoon midden in het gesprek weg loopt om zijn telefoon op te nemen. Ik moet er heel erg aan wennen hoe anders het gaat. Het is best een mooi gebouw, maar daardoor lijkt het veel meer dan het is.

De meeste patiënten vertellen mij elke dag weer dat ze ‘vandaag’ naar huis mogen en dat ze elk moment worden opgehaald door een van hun familieleden. De meeste mensen willen heel graag terug naar huis, terug naar hun familie of vertrouwde omgeving. Een aantal mensen zijn dan ook de hele dag bezig met ontsnappen. De muren bij TankaTanka zijn wit en hoog, maar na ongeveer vier meter hoog verandert de muur ineens in een andere kleur: het bleek dat de muur al is opgehoogd. Mensen helpen elkaar soms om te ontsnappen,dan betalen ze elkaar of geven ze elkaar een sigaret. Vervolgens geeft de een de ander een voetje, trekt de desbetreffende persoon zich op aan de muur, springen ze eraf en dan is het rennen maar. Dit is erg gevaarlijk: de muur is heel erg hoog en de sprong hiervan af kan tot botbreuken leiden. Sommige proberen door de deur te ontsnappen. Er staan dan ook beveiligers bij de deur.
Sommige mensen zijn al uitbehandeld en mogen al jaren naar huis. De trieste werkelijkheid is dat niemand hen komt ophalen. De familie is onvindbaar, er is een verkeerd adres of achternaam opgegeven of hebben alleen de woonplaats ingevuld en geloof me, met zoeken daar is bijna geen beginnen aan. Vooral niet als mensen uit andere landen komen.
Er is een gebouw voor mannen en een gebouw voor vrouwen, beiden met eigen wc en douches. Verder leven mensen met allerlei ziektebeelden en mensen met verslavingen door elkaar. Overdag hangen ze voornamelijk wat rond. Er is wel een activiteitenprogramma opgesteld, het is afhankelijk van de activiteit hoeveel en welke mensen hier op af komen, maar veel mensen hebben een korte concentratieboog en stoppen dus al gauw weer.
Rond tien uur krijgen de mensen ontbijt. Ze vormen eerst een rij voor het handenwassen, dan een rij om medicatie te krijgen en in te nemen en dan een rij om ontbijt te krijgen. Dit is heel gestructureerd maar werkt goed.
Ik ben met een paar patiënten kaarten aan het maken. De werknemers hopen deze kaarten te kunnen verkopen aan toeristen in de hotels aan de kust. Op deze manier proberen zij geld te krijgen om meer materiaal te kopen voor dagbesteding, want er is echt heel erg weinig. Er is ook vaak een tekort aan medicijnen, nagelknippers etc.
Daarnaast moet ik nog erg wennen aan de tijden en manieren van eten. Maandag om 13.00 was het tijd voor ontbijt, er werd een grote bak op tafel gezet met een potje met wat groentje maar vooral veel vis. De vissenkoppen staarden mij aan vanuit de schaal met hun mondjes open. Iedereen pakt brood, plukt van de daarmee van het groentepotje en de vis en smakken dan lekker met hun mond een eind open. De vissengraten spugen zij gewoon uit op tafel, dus er liggen klodders spuug en stukken graat. En dan vragen ze de hele tijd: ‘Heb je geen honger???’.
Maandag zal ik naar de polikliniek in Banjul gaan om te kijken hoe en wat ik daar kan doen. Ik weet dat het daar op het moment wat beholpen is, want een van de twee spreekkamers wordt gebruikt door een preventie team m.b.t. Ebola. Er wordt nu gekeken welke families ik ga begeleiden. Ik leer nu alle patiënten een beetje kennen, dit is dus vooral een oriëntatieweek.
Elke avond eten wij samen met Lasse en Bart en wij koken om de dag. Diegene die kookt doet ook de boodschappen. Het is leuk om elkaar te spreken over stage. Vooral bij Marieke moest ik erg lachen. Ze was maandag naar een school geweest om te observeren, hier gaan de kinderen van haar stage naar toe, per docent zijn er drie kinderen die les krijgen en zowel de docent als de kinderen hebben, ja echt waar, ruim zes uur van de acht uur durende schooldag geslapen.. hahaha. Marieke gaat nu een keer met mij meelopen voor een dagje, mooi dat dat kan.

De terugweg ga ik eerst met de gele taxi, dit is een normale auto. Is iets duurder, maar de bus is meestal vol als deze langs Tanka Tanka rijdt. Ik neem dan de taxi naar een opstapplaats voor de busjes. Hier gaan er vaak zoveel mensen uit dat ik mee kan.
Deze week heb ik al twee keer een half uur tot een uur stilgestaan aan de kant van de weg met autopech. Iedereen gaat gewoon slapen dus dat doe ik dan ook maar en beetje bij beetje went het wel. Dat wat ik eerst dat ‘slome’ gedoe vond, het wordt deel van het leven.

Ik val trouwens met mijn neus in de boter: aanstaand weekeind is het Tobaski/Tabaski ofwel: het offer- en slachtfeest. En jawel, ook nog op dierendag! Voor mij is dit dus geen feest. Overal wordt er gehandeld in rammen, geiten en andere dieren. Deze gaan op het dak van de taxi of in de kofferbak van een taxi: ik vind het verschrikkelijk en dat ook nog op dierendag. De dag dat wij zelfs echt wat lekkers halen voor onze lieve dieren thuis, ongeacht of ze het nou doorhebben of niet. Over het algemeen wordt er wel goed voor de dieren gezorgd. Zaterdag worden deze dieren geslacht op rituele wijze en hoera, daar kun je naar kijken. Ik blijf zaterdag tot 12 uur in bed, als ik er überhaupt al uit kom.
Vegetariërs vinden ze maar raar en ze lachen er maar wat om. Ik zeg maar dat mijn maag er niet zo goed tegen kan om niet iedere keer die discussie aan te gaan, want het kost flink wat energie. Ook doet het wel eens pijn aan je oren want man wat kunnen ze schreeuwen, familie Boeve is er niks bij. Laatst vroeg er iemand na een leuke discussie wat ik dan wel niet van polygamie vond. Polygamie komt hier ook nog vaak voor en ze waren benieuwd of ik wel de vierde vrouw wilde zijn. Mijn antwoord had ik natuurlijk al klaar en was kort en krachtig: ‘No way!’ Maar wat nou als je hier zou wonen, het komt hier heel veel voor, toen ik als antwoord gaf als ik dan ook vier mannen mocht trouwen ik er nog eens over wou denken, schoot de hele buurt, die zich allemaal hadden verzameld in een steeg, in de lach. Ze vonden het wel grappig zo’n meid die voor zichzelf opkomt en zelf kan kiezen. Maar voegden daarbij wel toe dat ze blij zijn om niet in Europa te wonen.
Op stage hebben ze ook al de bijbel meegenomen en de Koran en daarbij verteld dat ik de Koran maar eens moet lezen om een overweging tot bekeren naar de Islam te maken.
Ik houd nu hierover wijselijk mijn mond, want ik ben het met veel dingen vreselijk oneens: bijvoorbeeld dat de man beter is en veel meer betekent dan de vrouw. Hier word ik gewoon een beetje kwaad van, dus dit probeer ik allemaal te vermijden. Soms is het wel lastig om te gaan met die cultuurverschillen. Lekker ongenuanceerd mijn mening geven is er voor mij even niet bij, en tja.. mij kennende.. dat is best wennen.
Trouwens, Arend dit is natuurlijk een grapje hé, als je ook maar waagt om naar een andere vrouw te kijken….

Marieke wordt elke ochtend opgehaald door een bus van SecondHome en Laura wordt opgehaald door collega’s. Ik kan af en toe met de collega’s van Laura meerijden, want mij heel veel tijd scheelt. Ik kan op die dagen dus ook wat later uit bed. Op woensdag mocht ik weer meerijden en kwamen wij plotseling in een soort file te staan. Dit gebeurt natuurlijk wel vaker met alle ezelkarren, fietsen, scooters en mensen die kriskras de weg over steken, maar dit was echt een grote file voor Gambiaans doen. Toen de bestuurder doorkreeg dat er een ongeluk was gebeurd, ging direct de auto in de berm en gingen wij kijken. Laura en ik zagen een pick-up truck met een soort kooi er omheen en er liepen militairen en agenten bij. Op een gegeven moment werd er iemand ingegooid. Laura en ik dachten dat er een gevecht gaande was en dat er mensen werden opgepakt, wij liepen dus maar met de hele stroom mee naar de plaats waar tientallen mensen zich al verzameld hadden. Toen we in de pick-up keken, schrokken wij ons dood. Er lagen twee zwaar gewonden mensen in, die van top tot teen verbrand waren. Ik ga jullie de details besparen, maar de mensen waren i.p.v. zwart nu helemaal wit. Het was verschrikkelijk om te zien, mensen begonnen te gillen en te krijsen. Er kwamen vrouwen aan die heel hard begonnen te huilen en te gillen omdat er waarschijnlijk familieleden bij betrokken waren. We waren flink in shock want het was echt heel ernstig. Er was een brand ontstaan in de gasbedrijf, wat dus heeft geleid tot een ontploffing.
De slachtoffers lagen daar maar in een stoffige pick-up en vervolgens werden er lakens opgehaald, daar werden de mensen weer ingelegd en ze werden weer van de pick-up gesjouwd, het ging niet echt handig, vervolgens werden ze op een andere pick-up gebracht en werden ze keihard weggereden. De pick-up klep is al niet hoog maar lag gewoon open, je zag het stof en zand rond de auto opstuiven. Ondertussen toeterde de bestuurder heel hard. Wij vroegen ons af of ze geen ambulance hadden, maar deze moest nog van het ziekenhuis komen en dat zou veel te lang duren. Voor zover ik nu gehoord heb bleek het om meer dan tien personen te gaan met allemaal ernstige verwondingen. De rest is niet bekend. Dat was dus een heftig begin van de dag. Heel veel mensen stoppen dus ook om te kijken of er familieleden van hun bij betrokken zijn.
Na een drukke maar gezellige en vooral dankbare stagedag belde mijn moeder plotseling: Doortje, onze lieve hond, moisten ze die morgen in laten slapen. Hoewel Doortje oud was, kwam het voor mij nog onverwachts. Ze was altijd nog zo actief en genoot er zo van om allemaal leuke dingen te doen. Ik was verschrikkelijk verdrietig, wat voel je je dan ineens ver weg en ik was nog maar een week van huis! Ik weet ook dat het goed is zo, ze heeft een heel mooi leven gehad. Maar toch ben ik heel verdrietig dat ik haar nooit meer ga zien, dat ze nu weg is. We wilden nog lang niet zonder haar.
Een van de patiënten had die dag een van de door mij getekende kaarten geverfd. Hij had de geit ingekleurd met zwart, wit en grijs en had cirkeltjes gemaakt. Het leek niet meer op een geit maar op een pluk wol: op Doortje. Dat kwam gelijk in mij op. Ik heb er een foto van gemaakt: Doortje in Afrika. Ze zou het hier, afgezien van de temperatuur, geweldig vinden want wat is er veel eten te vinden op de grond. De mensen verkopen vlees vanaf een picknickkleedje dus daar had Doortje wel raad mee geweten. Nu ik dit typ word ik weer blij, het was een geweldige hond en we hebben een geweldige tijd met haar gehad en daarvoor ben ik verschrikkelijk dankbaar!

De dag daarop was weer een interessante stagedag. Ronde de 10 patiënten zijn ontslagen, zij waren ontzettend blij. Andere patiënten deden wanhopig hun best om zo ‘normaal’ mogelijk over te komen in het gesprek met de dokter, want de mensen willen zo graag naar huis Tobaski vieren.. De dokter had het echter goed door en wist met slimme vragen toch te ontdekken dat mensen nog niet altijd stabiel zijn. Ik vind dit erg knap, want de meeste patiënten zijn zo vreselijk slim. Soms heb ik er moeite mee om te onderscheiden of ze patiënten zijn of dat ze hier bijvoorbeeld werken. Gelukkig herken ik dan de kleren waar heel groot TANKA TANKA op staat geschilderd. Voor de rest waren er een aantal mensen de hele dag bezig met ontsnappen. Soms helpen ze e

Het was al met al dus best een pittige week en omdat mij nog wat te wachten staat (lees tobaski) gaan wij onszelf verwennen met een dagje strand. De scholen zijn hier nog niet begonnen, dus we hoeven nog niet gezamenlijk aan ons project te werken. Dus de benen omhoog, boek mee, blad mee, schrift en pen mee: lekker relaxen. En niet te vergeten: we hebben daar water! In ons huis hebben we helemaal geen water, niks niet. De WC spoelt ook niet door, dus het is emmers met water halen!

Lieve allemaal bedankt voor jullie leuke berichtjes, ik geniet er echt van om dit te lezen. Het duurt vaak even, maar gedurende de week heb ik zo altijd een leuk berichtje. Geweldig. Deze heb ik gister bijvoorbeeld allemaal gelezen toen we weer eens pech hadden met de taxi en

Dikke kus,
Fatou Boeve (Zoals ik nu op stage genoemd wordt).