De introductie

Ik waarschuw vast: dit is een lange blog. Ik heb altijd moeite (gehad) om het kort te houden, maar ik heb jullie ook zoveel te vertellen. En ik weet uiteraard niet wanneer de volgende mogelijkheid tot internet is. Ik heb nog geen plek gevonden waar internet goed is. Ik stuur daarom alles door naar mijn ouders, die de verslagen online zetten, internet valt om de paar minuten weg waardoor ik mijn website niet kan downloaden. Ik lees dus ook niet alle berichtjes in een keer, maar ik vind het heel leuk om jullie reacties te lezen als het wel lukt dus blijf vooral reageren!

Woensdag hebben wij alle stageplekken bezocht zodat wij een idee hebben waar onze groepsgenoten stage gaan lopen. De eerste plek die wij bezochten was mijn stageplek, Psychiatrical Hospital Tanka Tanka. Het ziekenhuis is in 2009 verhuisd naar een nieuwe locatie en staat sindsdien onder toezicht van de Gambiaanse overheid. Met het nieuwe ziekenhuis werd ook de locatie verbeterd: het ziekenhuis bevindt zich nu aan de weg richting het vliegveld. Doordat deze plek zo dichtbij de bewoonde wereld is, probeert men ervoor te zorgen dat de psychiatrie bekender wordt en een betere positie binnen de gezondheidszorg krijgen. Deze goede positie viel mij nogal tegen, vanaf de hoofdweg is het zeker nog een kwartier rijden naar het ziekenhuis. Wanneer ik met de taxi ga, word ik gedropt op de hoofdweg: de weg naar TankaTanka is een zandpad met kuilen en bobbels en de taxi rijdt hier niet omdat het te slecht is. Ik zal dus nog een half uur moeten lopen.
Het ziekenhuis staat verscholen tussen allemaal andere grote gebouwen die volgens mij amper gebruikt worden en daarnaast wordt het ook omringd door metershoge muren. Veel Gambianen hebben dan ook geen idee wie of wat Tanka Tanka is. Dit zegt al genoeg over de positie van psychiatrie in Gambia. Gelukkig mocht iedereen mee naar binnen, soms laten ze dit niet toe i.v.m. onrust voor de patiënten.Bij binnenkomst werden we direct heel veel aangeraakt, mensen kwamen allemaal naar ons toe en waren erg vies. Ze wilden voelen aan onze huid en haren en uiteraard was er weer iemand die wilde trouwen met Bart. Het gesprek met mijn contactpersoon bij Tanka Tanka begon direct apart, want hij was de eerste man die,vanwege zijn geloofsovertuiging, mij de hand weigert tijdens mijn verblijf. En geloof me, ik heb inmiddels al heel wat handen geschud. Toch was het een hele vriendelijke man die graag wat uitleg wilde geven over het ziekenhuis. Er kunnen zo’n 100 patiënten terecht en deze komen uit heel West-Afrika. Mensen met allerlei ziektebeelden, mensen met stoornissen en mensen met een verslaving leven gewoon bij elkaar op de kamer en krijgen meestal groepstherapie. In Banjul, de hoofdstad van Gambia, is een polikliniek gevestigd. Hier worden intakegesprekken gevoerd en wordt er een indicatie van de ziekte of verslaving gegeven en wordt bepaalt of men naar Tanka Tanka gaat. Hier ga ik mogelijk ook een dag per week stagelopen. Daarnaast bestaat er een team dat samenwerkt met de Stichting GIP-Global: een organisatie die zich onder andere inzet voor de gezondheidszorg ( http://www.gip-global.org/ ). Het project waar zij gezamenlijk aan werken is een project waarin wijkteams worden uitgebreid om op lokale plaatsen psychiatrische hulp te bieden. Deze hulp kan opnames in het psychiatrisch ziekenhuis voorkomen. Dat TankaTanka wel een heftige plek is, werd al snel duidelijk. Ik had mij natuurlijk al goed ingelezen, maar toch schrok ik er wat van. Mijn groepsgenoten waren in shock, maar ook een van de Gambianen die met ons mee ging wist niet wat ze zag. Tanka Tanka betekent ‘beetje bij beetje’. Maandag ga ik beginnen.
’s Middags zijn we naar de vismarkt in Tanjie geweest. Ik wist niet wat ik zag: ontzettend veel mensen op het strand, het strand zag er letterlijk en figuurlijk zwart van. De vrouwen baanden zich een weg door het water om de ton op hun hoofd helemaal met vis te vullen en dit vervolgens te verkopen. Overal werd hard gewerkt, hard geschreeuwd en goed gehandeld. De prachtig gekleurde bootjes sieren de kust en het is prachtig om mensen op hun creatieve manier het werk te zien doen.
Daarna kregen we uitleg over het roken van vissen en het drogen van vissen. Een deel van de vangst is voor eigen consumptie in Gambia, het andere deel is voor de export naar bijvoorbeeld Mali. Laura houdt wel van een visje, maar ziet er toch echt van deze lekkernij af nadat ze de vissen, zwart van de vliegen, zag liggen.

We zijn de hele dag bezig, van ’s ochtends vroeg tot ’s avonds laat is alles vol gepland. We bezoeken zoveel mogelijk met als doel om zoveel mogelijk zelf te kunnen bereiken met de buscar (een klein busje voor in NL ong. 9 personen). Het nemen van de buscar is een bijzonder iets. Voor de campus stopt er altijd wel een buscar. Je stapt het busje in, zegt waar je heen wilt en ze gaan rijden. Vlak voor je er bent geef je geld aan de bijrijder. Veel van de busjes hebben nog Nederlandse teksten o.i.d. op de deuren. Zo zagen wij een busje van ‘Basisschool Jan’ en zag ik een busje met de tekst: ‘Groeit het je boven het hoofd of groeit het helemaal niet?’. Allemaal afgekeurde busjes uit Nederland en omringende landen, alles is verrot, de stoelen zitten los, de ramen zijn eruit maar uiteraard kunnen ze hier nog jaren mee. De bijrijder hangt de hele rit met zijn hoofd uit het raam en wijst met zijn vinger naar voor. Wanneer er iemand reageert op dat signaal gaat het stuur om en stoppen wij direct. Ook de chauffeur toetert naar alle mensen langs de weg, zo van moet je nog mee? Er is nergens een halte maar tegelijk is er overal een halte. Elke keer als wij denken dat de bus vol is dan stoppen we weer met gierende banden en ja hoor, kunnen er nog een paar bij in. Vergelijkbaar met de bus naar Deltion maar dan gaan er nog allerlei enorme attributen mee naar binnen en zitten er nog een stuk of 6 tot 10 geiten op het dak. Het is lekker warm, soms steekt iemand een sigaret op en om de haverklap vult de kleine ruimte zich met de geur van benzine en andere ongure luchtjes. Na vijf dagen hebben de jongens voor het eerst moeten duwen: de bus wilde niet meer starten. De dag daarop reed het busje weg, maar stond de bijrijder buiten te schreeuwen met de passagiersdeur in zijn handen. Als klap op de vuurpijl kwam er daarna een vrouw naast mij zitten die vreselijk aan het kreunen was en haar gezicht vertrok van de pijn. Het bleek dat zij volop weeën had en al aan het bevallen was. Laatst reed de chauffeur te hard en werd hij uit de bus gehaald voor verhoor, konden wij weer een half uur wachten met 16 man in de bus. Daarnaast is het voor ons heel belangrijk om de vaste prijzen voor het openbaar vervoer te weten. Wij zijn tubab en daardoor ‘heel rijk’, dus proberen ze nog wel eens iets meer te vragen. Wij zijn hier natuurlijk voor lange tijd en willen de normale prijs betalen. Arne en Rico moesten meer betalen dan de vaste prijs was, maar weigerden dit. De chauffeur van het busje werd boos en wilde naar de politie. Zo gezegd zo gedaan: bij de politie aangekomen moesten Arne en Rico het bureau binnengaan om verhaal te doen en informatie te halen. De prijs die Arne en Rico in gedachten hadden bleek juist en de chauffeur kreeg geen cent meer. Helaas, maar niet geschoten is natuurlijk altijd mis.
We eten hier patat, rijst of pasta. Laatst mocht ik kiezen en vroeg ik om rijst en groente en kreeg ik rijst met pasta. Pasta was de groente. We eten patat met ui, pasta met aardappel en ui of rijst met ui en ei. Er is hier niet veel variatie en ik heb vannacht dan ook al gedroomd over mama’s zuurkoolschotel met bananen, rozijnen en kaas. Ik moet zeggen dat er wel goed voor mij gezorgd werd tijdens de introductieweek. Ik krijg bij elke maaltijd minstens twee eieren of een ommelet, hoewel deze erg lekker zijn (niet zo lekker als die van jou natuurlijk, Jelle) kan ik al geen ei meer zien. Vanaf maandag mogen wij zelf koken, dat vind ik erg fijn. Onze kokkin gooit namelijk zowat een hele fles olie door het eten met gevolg…. verstopte wc. Herinneringen, Lin?

Gister zijn we naar Bigilo Beach geweest. Het water was heerlijk warm en we hebben even heerlijk kunnen uitrusten. Vervolgens zijn we naar Senegambia Beach geweest. Toen ik daar liep zag ik een aap maar ik hoefde geen foto te maken zeiden onze vrienden, want we zouden er nog miljoenen zien en we moesten een beetje doorlopen. Jullie raden het al.. in geen velden of wegen een aap te bekennen.
Daarna, op het strand van Senegambia, hebben wij een smoothie besteld. Het was niet druk dus we dachten even wat te kunnen drinken en verder te gaan. Het wordt namelijk al om half 8 ’s avonds donker. Juist omdat het nu niet druk is, het is laagseizoen, was er geen fruit op voorraad. Een van de werknemers moest als een idioot naar de markt fietsen om fruit te halen en dit voor ons te persen. Ondertussen kwamen er muzikanten voor ons zingen. Ik raakte met een van de muzikanten aan de klets en hij gaf mij leuke uitleg over zijn instrument en over de gebruiken van Gambia. Toen ik de smoothie op had, die het anderhalf uur wachten overigens dubbel en dwars waard was, wilde ik hem netjes bedanken en weggaan. Hij zag zijn kans schoon en wilde met mij zoenen: een natte wang en een boze Fatou waren het gevolg. Hier was ik natuurlijk niet van gediend, en toen ik dat duidelijk maakte was meneer de muzikant boos en liep hij al scheldend weg. De ontsmettingsgel komt goed van pas. De ring die ik om heb ook, ik zeg direct dat ik getrouwd ben en wordt daardoor in het algemeen met rust gelaten. Echte lefgozers vragen of ik misschien een Gambiaans vriendje erbij wil, maar mij ‘nee’ heb ik immers zo vaak geoefend dat ik het geen twee keer meer hoef te zeggen.Het was wel een mooi voorbeeld voor ons gezamenlijk project genaamd ‘The way back to Europe’. Wij zijn het toegangskaartje tot ‘een betere wereld’, Nederland dus. We zien heel veel vrouwen van rond de 50/60 die een (tijdelijke) relatie hebben met een Gambiaanse jonge vent van hooguit 25.

’s Avonds hebben wij onze Gambiaanse vrienden mee uit eten genomen. Een van hen was nog nooit uiteten geweest en had ook nog nooit een pizza gegeten. Zij hebben daar geen geld voor. Het was heel leuk om te zien hoe zij genoten. Voor ons was het echter ook een bijzondere ervaring. De stroom viel meerdere malen uit en het begon zo keihard te regenen dat de straat binnen enkele seconden helemaal blank stond. Gelukkig deed Rico plastic zakjes om zijn schoenen en tilde hij ons, de vrouwen, een voor een over het water heen. Toen hij toch bezig was tilde hij ook de jongens, het personeel en wat van de lokale bevolking maar over dit woeste riviertje heen.
Daarna zijn we wezen stappen. Vooral voor de jongens was dit een hele ervaring, veel vrouwen (ontzettend schaars gekleed) wilden met ze praten maar het liefst gelijk met ze trouwen. Toen we besloten dat het mooi was geweest, hebben we nog twee uur op de taxi moeten wachten. Deze was weer eens kapot. Met wachten zijn wij wel vaker druk. Meestal weten we niet eens waar we nou precies op wachten en de mensen die ons laten wachten weten het ook niet. We moeten er maar aan wennen, lekker wachten op niks.

Op zaterdag zouden wij vroeg vertrekken, maar er werd plots door de overheid aangekondigd dat het schoonmaakmorgen was. Dat gebeurt eens per maand, iedereen wordt geacht zijn omgeving op te ruimen en er mag niet gereden worden tot een uur ’s middags. Ik vind het vrij onlogisch, iedereen gooit alles maar van zich af. Er zijn nergens vuilnisbakken, alles gaat op de grond en dan een keer per maand verzamelen ze alles weer en steken ze het in de fik. Wij vonden het overigens niet erg, konden we lekker uitslapen.
We zijn naar een krokodillenfarm geweest. De krokodillen hebben hier zoveel eten dat ze alleen maar lui zijn en liggen te slapen. Ik weet niet zo goed wat ik ervan moet vinden, maar de dieren leken goed verzorgd te worden. Ik stond daar helaas wel in een nest van rode mieren die gelijk van zich af begonnen te bijten: mijn voeten zaten helemaal onder het bloed, evenals mijn buik, bovenbenen en billen want ja.. ik had die dag net een rok aan. Daarna zijn we naar de Serrekunda Market gegaan. Hier wilde iedereen ons wat verkopen, echt de lelijkste dingen. Een iemand bleef mij maar vragen. Ik zei ‘No thank you. ‘ Hij: ‘Yes, is nice for you’. Ik: ‘No!’. Zo ging het nog even door, toen ik uiteindelijk duidelijk ‘No is no’ zei was ik de brutaalste tubab die hij ooit had gezien en hij ging boos weg.

Zondag mochten we uitslapen tot negen uur en zijn we vervolgens naar Banjul, de hoofdstad, geweest. Dit viel ons erg tegen, het was vies, druk en geen mooie stad. Marieke heeft niets gemist, zij was die dag thuis, de eerste die echt ziek is. Ik voel me nog helemaal prima dus even afkloppen..!
’s Avonds zijn we naar de familie van Mamadi geweest. Mamadi is onze Gambiaanse vriend, hij introduceert ons in Gambia en is echt een hele aardige jongen. Ook zijn familie was erg aardig. Ze hebben gelijk voor ons gekookt, lekker met je handen eten uit grote schalen. Halverwege viel de stroom uit en werd het plots een diner bij kaarslicht. Dit was heel gezellig, alleen de terugweg vonden we het allemaal niet fijn dat de stroom uitviel. Het is stik donker in de straten, je ziet geen mens behalve de Tubab’s. Om de haverklap schrok ik me te pletter omdat er ineens iemand opdook uit het niets: donker in donker is gewoon lastig te zien. Af en toe zag ik Laura of Marieke een halve meter de grond in zakken, de wegen zijn hier echt niet best. De hoofdzaklampen zitten na deze ervaring dus standaard in de tas.

Ik stop ermee. Genoeg leesvoer dacht ik zo. Het is hier zo bijzonder, ik raak niet uitgepraat. Morgen begint stage en voor diegenen die denken dat alles relax- en op zijn Afrikaans gaat: om 06.15 gaat de wekker.

Lieve groet,Fatou.

P.S. Wanneer de Gambianen door hebben dat wij uit Nederland komen roepen ze ‘alles goed’ en ‘ik ben zwarte piet’. Dus het valt allemaal reuze mee hoor NL.